Koffie Corner Indonesië is de 4e koffie exporteur wereldwijd en bezet ongeveer 8% van de wereldwijde koffiemarkt. Voor het land is koffie een van de belangrijkste exportproducten.
Algemene informatie van koffie uit Indonesië
# wereldwijde koffiexporteur | 4e |
Uitgevoerde zakken jaarlijks, per 60 kilo | 5631.000 |
Percentage van de wereldwijde markt | 8% |
Variëteiten geproduceerd | 25% Arabica; Typica, Caturra, Bourbon, Catimor |
Belangrijkste regio's | Sumatra, Java, Sulawesi, Flores en Bali |
Indonesië behoort tot de beste koffieproducerende en -exporterende landen ter wereld. Het grootste gedeelte van de productie is van het type robusta en van lagere kwaliteit. Indonesië staat ook bekend om de vele koffiespecialiteiten zoals ‘kopi luwak’ (bekend als de duurste koffie ter wereld) en ‘kopi Mandailing’ (zie hieronder). Wat landbouwgrondstoffen betreft, is koffie het op drie na grootste exportproduct van Indonesië, na palmolie, rubber en cacao.
Koffie werd op de archipel geïntroduceerd door de Nederlanders die aanvankelijk koffie plantten rond het bolwerk van Batavia, maar in de 17e en 18e breidde de koffieproductie snel uit naar andere regio’s zoals Bogor en Sukabumi in West-Java. Hierna bleek dat Indonesië een bijna ideaal klimaat te hebben voor koffieproductie, vandaar dat vervolgens snel plantages werden aangelegd op andere delen van Java en op de eilanden Sumatra en Sulawesi.
Landoppervlakte bedekt met (verschillende) koffieplantages
Tegenwoordig beslaan de koffieplantages van Indonesië een totale oppervlakte van ongeveer 1,24 miljoen hectare, 933 hectare robusta-plantages en 307 hectare arabica-plantages. Meer dan 90 procent van de totale plantages wordt verbouwd door kleinschalige telers met relatief kleine plantages van elk ongeveer 1-2 hectare. In tegenstelling tot concurrenten zoals Vietnam, heeft Indonesië geen grote koffieplantages en ondervindt hierdoor meer moeilijkheden om stabiele productievolumes en kwaliteit te waarborgen, waardoor de totale Indonesische markt concurrentievermogen verliest op de internationale markt.
Zoals hierboven vermeld, en vergelijkbaar met de regionale koffiegigant Vietnam, bestaat het grootste deel van de productie van koffiebonen in Indonesië uit de robusta-soort van een lagere kwaliteit. De hogere kwaliteit arabica bonen komen voornamelijk uit Zuid-Amerikaanse landen als Brazilië, Colombia, El Salvador en Costa Rica. Hierdoor bestaat het grootste deel van de koffie-export van Indonesië (ongeveer 80 procent) uit robustabonen.
Koffieregio’s in Indonesië
Regio’s die het grootste deel van de koffieproductie in Indonesië voor hun rekening nemen, zijn:
Robusta | Arabica |
Bengkulu (Sumatra) | Atjeh (Sumatra) |
Zuid-Sulawesi | Noord-Sumatra |
Lampung (Sumatra) |
Verandering van de landbouw
Vanaf de jaren zestig heeft Indonesië een kleine maar stabiele toename van de binnenlandse koffieproductie laten zien. Volgens gegevens van Statistics Indonesia neemt de omvang van de koffieplantages in Indonesië echter af, omdat boeren hun focus hebben verlegd naar producten uit de oliepalm (zoals ruwe palmolie en palmpit), rubber en cacao, die allemaal een hogere opbrengst hebben op de internationale markt. Koffieplantages worden dus omgevormd tot plantages van andere handelswaar.
In 2012 werd ongeveer 70 procent van de totale jaarlijkse productie van koffiebonen in Indonesië geëxporteerd, voornamelijk naar klanten in Japan, Zuid-Afrika, West-Europa en de VS. Omdat de binnenlandse koffieconsumptie in Indonesië echter stijgt, is de export teruggelopen. De koffieconsumptie in Indonesië is in de jaren 2011-2014 met een samengestelde jaarlijkse groeisnelheid (CAGR) van 7,7 procent gestegen. Toch blijft de koffieconsumptie per hoofd van de bevolking met 1,0 kilogram (gegevens uit 2014) laag in Indonesië.
Specialty koffie uit Indonesië
Naast de productie van gewone koffie, produceert Indonesië ook verschillende koffiespecialiteiten. De bekendste van deze specialiteiten zijn luwak-koffie (kopi luwak), Toraja-koffie, Atjeh-koffie en Mandailing-koffie.
De eerste van dit lijstje is misschien we de meest bekendste. De Luwak koffie. Deze bekende koffiesoort staat bekend als ‘s werelds duurste koffie. Dit komt door het feit dat de bonen die gebrouwen worden voor deze koffie, door het spijsverteringskanaal van de loewak gaan. Dit is een katachtige diersoort die een unieke smaak voor de sappigste bessen heeft. Het arbeidsintensieve productieproces en de schaarste op de internationale markt zorgen voor een hoge prijs.
Toekomstigplannen voor Indonesische koffie
Volgens gegevens van de Indonesian Coffee Exporters Association (AEKI) zijn Indonesische boeren in samenwerking met de betrokken ministeries van plan de koffieplantages in Indonesië uit te breiden en oude plantages te verjongen door middel van intensiveringsprogramma’s. Door het areaal te vergroten zal de Indonesische koffieproductie in de komende tien jaar naar verwachting tussen de 900.000 en 1,2 miljoen ton per jaar bedragen.
